ABD’de gerçekleştirilen 75. NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Zirvesi’nin sonuç bildirgesinden Rusya’ya karşı Ukrayna’ya daha fazla dayanak söylediği kelam ve başta Çin olmak üzere Ukrayna’da Rusya’ya destekleyici ülkelerin yardımını sona erdirme daveti çıktı.
Washington D.C.’de 2 gündür devam eden NATO doruğunun sonuç bildirgesi yayımlandı.
Bildirgede , ittifakın Ukrayna’yı “NATO üyeliği de dahil olmak üzere tam Avrupa-Atlantik entegrasyonuna giden geri dönüşü olmayan yolda” desteklemeye devam edeceği belirtilerek, müttefiklerin gelecek yıl içinde Ukrayna’ya minimum 40 milyar euroluk (43,28 milyar dolar) askeri yardım finansmanı sağlamayı planladığı kaydedildi.
Müttefikler kabul ettiğinde ve şartlar karşılandığında Ukrayna’ya İttifak’a katılma davetini gönderileceği teyit edilen bildirgede, “Ukrayna’nın kendi güvenlik düzenlemelerini seçme ve dış müdahale olmadan kendi geleceğine karar verme hakkını tam olarak destekliyoruz. Ukrayna’nın geleceği NATO’dadır. Ukrayna giderek daha fazla birlikte çalışabilir hale geldi ve İttifak ile siyasi açıdan bütünleşti.” sözleri paylaşıldı.
Bildirgede, Rusya’nın, BM Kuralı da dahil olmak üzere “uluslararası hukukun bariz bir ihlali” olarak Ukrayna’daki savaşın tek sorumlusu olduğu, Rus kuvvetlerinin ve yetkililerinin insan hakları ihlalleri, savaş cürümleri ve başka milletlerarası hukuk ihlalleri için cezasız kalmasının söylediği kelam edilen olamayacağı kaydedildi.
“Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını kolaylaştıran ve bundan ötürü uzatan herkesi kınıyoruz”
Tüm ülkelere Ukrayna’da Rusya’ya hiçbir biçimde yardım etmeme daveti yapılan bildirgede, Belarus, Kuzey Kore, İran ve Çin’in isimleri zikredilerek, “Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını kolaylaştıran ve bundan ötürü uzatan herkesi kınıyoruz.” denildi.
Bildirgede, Çin, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş eforlarının “kesin olarak kolaylaştırıcısı” halinde nitelendirilirken, Pekin’in Avrupa-Atlantik güvenliğine sistemik zorluklar yaratmaya devam ettiğine dikkat çekildi.
Çin’e, Rusya’nın Ukrayna’daki çabasına maddi ve siyasi dayanağı durdurması davetinde bulunulurken, tıpkı vakitte Çin’in uzay yetenekleri ve nükleer cephaneliğinin süratle genişlemesiyle ilgili tasalar lisana getirildi.
Pekin’e stratejik risk azaltma görüşmelerine katılma daveti yapılan bildirgede, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı gayretinde verdiği tüm dayanağı durdurması istendi.
Bildirgede, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun daimi üyesi olarak BM Kaidesi’nin hedef ve unsurlarını destekleme konusunda özel bir sorumluluğa sahip olan Çin Halk Cumhuriyeti’ne, Rusya’nın savaş uğraşlarına her türlü maddi ve siyasi dayanağı durdurması davetinde bulunuyoruz.” sözü paylaşıldı.
Terörle uğraşın, NATO’nun kolektif savunması açısından vazgeçilmez olmaya devam ettiği tabir edilen bildirgede, “Teröristler ve terör örgütleri tarafından ortaya konan tehdit ve zorluklara kararlılıkla karşı koymaya devam edeceğiz.” denildi.
Bildirgede, Batı Balkanlar ve Karadeniz bölgeleri İttifak açısından stratejik kıymete sahip olduğuna da vurgu yapılarak, NATO’nun bölgenin güvenliğine ve istikrarına güçlü bir formda bağlı olduğunun altı çizildi.
Bölgesel barış ve güvenliği desteklemek maksadıyla Batı Balkanlar ile siyasi diyaloğun ve pratik işbirliğinin geliştirilmeye devam edileceği kaydedilen bildirgede, 1936 Montrö Boğazlar Mukavelesine de atıf yapılarak, Müttefiklerin Karadeniz bölgesinin güvenliği, emniyeti, istikrarı ve seyrüsefer özgürlüğünü muhafazaya yönelik uğraşlarına dayanak teyit edildi.
75. NATO Tepesine konut sahipliği için ABD’ye teşekkür edilirken, 2025’te Hollanda’da gerçekleşecek doruğun akabinde bir sonraki doruğun Türkiye’de yapılacağı duyuruldu.