İnternet alışverişlerinde “kasım rüzgarı” için tedbirler artırıldı

Ticaret Bakanı Ömer Bolat,, dünyada ve Türkiye’de son yıllarda istikrarlı halde büyüyen e-ticaretin, Kovid-19 salgınının tesiriyle rekor düzeylere ulaştığını söyledi.

İnternet teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, lojistik ve finansal hizmetlerde yaşanan düzgünleştirme ve gelişmelerin tesiriyle e-ticaretin dünya ticaretinden aldığı hissede her geçen yıl çok kıymetli artışlar görüldüğüne dikkati çeken Bolat, geçen yıl global perakende e-ticaret satışlarının 5,8 trilyon dolar olduğunu kaydetti.

Bolat, “Bu hacmin 2024’te 6,3 trilyon doları ve 2027’ye kadar 8 trilyon doları aşacağı varsayım ediliyor. Türkiye’de ise e-ticaret hacmi geçen yıl 1,85 trilyon liraya ulaştı; bu yıl 3,4 trilyon lira olması öngörülüyor.” dedi.

e-Ticaret bölümünde rekabeti bozucu fliyetleri engellemek, tüketicilerde oluşabilecek refah kaybının önüne geçmek, çok oyunculu pazar yapısını tesis etmek ve elektronik ticaret pazar yerlerinde satıcılara haksız ticari şartlar dayatılmasını engellemek amacıyla bir dizi düzenleme yapıldığını söz eden Bolat, bunlara ait bilgi verdi.

“ETAHS’lere hukuk dışı içeriklerin kaldırılması yükümlülüğü getirildi”

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da 2022’de çok değerli değişiklikler yapıldığını anımsatan Bolat, daha inançlı ve şeffaf e-ticaret ortamının sağlanması ve e-ticaret pazar yerlerinde fliyet gösteren satıcılar hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşılabilmesi maksadıyla elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara (ETAHS), söylediği kelam edilen işletmelerin ticaret unvanı, işletme ismi, tescilli marka ismi, Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) numarası ya da vergi kimlik numarası gibisi tanıtıcı bilgilerini doğrulama yükümlülüğü getirildiğini kaydetti.

Bolat, ETAHS’lere, hukuk dışı içeriklerin yayımdan kaldırılması ve ilgili kamu kurumlarına bildirilmesi yükümlülüğü getirildiğini söz ederek, şöyle devam etti:

“Yazılı yahut elektronik ortamda evvelce olumlu irade beyanı alınmadan tescilli markalardan oluşan anahtar sözlere arama motorlarında reklam verilmesi engellendi. Böylelikle, bilhassa kamuoyu nezdinde bilinirliği yüksek olup vatandaşlarca daha fazla istek gören firmaların alan isimlerinin taklit edilerek kullanılmasının önüne geçildi.”

Bolat, e-ticarette güvenlik ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi ile sitelerin güvenilirliğinin tesisi amacıyla İtimat Damgası Sistemi oluşturulduğunu hatırlatarak, İtimat Damgası alan işletmelere ait listeye “www.guvendamgasi.org.tr” adresinden ulaşılabildiğini söyledi.

“Kampanya ve indirimler konusunda titiz olunmalı”

Kurallara muhalif hareket eden firmalara gerekli cezaların verileceğini vurgulayan Bolat, “e-Ticaret bölümünde çok sayıda kampanyanın bir ortaya geldiği kasım ayında vatandaşlarımızın dolandırılmaması için e-ticaret siteleri tarafından yapılan indirimleri mercek altına alacağız. Rastgele bir problemle karşılaşan vatandaşlarımız, vakit kaybetmeden Bakanlığımızın ‘https://www.turkiye.gov.tr/tuketici-sikayeti-uygulamasi’ internet adresi üzerinden şikayetlerini bildirirlerse gereği çabucak yapılacaktır.” diye konuştu.

Bolat, vatandaşların da internet sitelerinden alışveriş yaparken dikkat etmesini isteyerek, bilhassa sitenin “domain adresi”nin eşleşip eşleşmediğine dikkat etmeleri gerektiğini söyledi.

Ayrıca inançlı ödeme metotlarının tercih edilmesi ve eserle ilgili kullanıcı yorumlarının incelenmesinin vatandaşların işlerini kolaylaştıracağına dikkati çeken Bolat, şunları kaydetti:

“Kampanya ve indirimler konusunda titiz olunmalı. Gerçekçi olmayan indirimlerin dolandırıcılık riski taşıyabileceğine dikkat edilmesi gerekir. e-Ticaret hayatı kolaylaştıran bir yol olsa da birtakım riskleri beraberinde getiriyor. e-Ticaret yaparken olumsuz bir durumla karşılaşılması halinde öncelikle eserin satın alındığı e-ticaret pazar yeri ya da e-ticaret sitesiyle bağlantıya geçilmesi, rastgele bir tahlil bulunamaması halinde ise tüketici hakem heyeti ya da tüketici mahkemelerine başvurulması gerekiyor. Öte yandan, dolandırıcılık kuşkusu bulunması halinde ise cumhuriyet başsavcılığına hata duyurusunda bulunulabilir. Ayrıyeten, ödemenin kredi kartı ya da banka kartıyla yapılması halinde ilgili bankayla bağlantıya geçilerek süreç itirazı yapılabiliyor.”

Bolat, kontrol programına alınan firmaların uzaklıklı satış ve uygulamalara, ilgili kanun ve yönetmelikler uyarınca idari para cezası uygulandığını, mevzuata karşıtlık teşkil eden konularda da gerekli görülmesi hallerde internet sitesi hakkında erişim mahzuru talep edilebildiğini tabir ederek, “Bu yılın 9 ayında Bakanlıkça yapılan inceleme ve kontrol süreçlerinde, aralıklı satış fliyetlerinin ilgili mevzuat kararlarına karşıt olduğu tespit edilen 54 firma için 238 milyon 155 bin 602 lira idari para cezası uygulandı.” dedi.