S&P’den asgari ücret yorumu: Beklentimiz yüzde 30

S&P Küresel Ratings Kıdemli Yöneticisi Frank Gill, Türkiye’nin kredi notunu bu yıl iki defa yükselttiklerini tabir ederek, “Bu tek bir yıl için hayli yüksek bir not artışı. Kabul etmek gerekir ki Türkiye kadar çeşitli, açık ve dirençli bir orta gelirli iktisat için epeyce düşük bir nottan başladık fakat bu yıl iki kademe not artışı düzgün haber” dedi.

Gill, S&P’nin, Türkiye’nin kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltmesi ve kredi notu görünümünü “durağan” olarak belirlemesinin akabinde ‘ya değerlendirmelerde bulundu.

Not artışı kararını etkileyen faktörlerin başında milletlerarası rezervlerdeki artışın geldiğini söyleyen Gill, bunun ortodoks para siyasetine geçişin aktifliğinin şu ana kadar âlâ gittiğinin bir göstergesi olduğunu lisana getirdi.

Gill, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) siyaset faizini yüzde 50’ye yükseltmesinin tesirini göstermeye başladığını belirterek, “Ekonomi yine dengeleniyor. 12 aylık cari açık Ağustos prestijiyle GSYH’nin yaklaşık yüzde 1’i seviyesinde” bilgisini paylaştı.

Ekonominin tekrar dengelenmesinde itici gücün mevduat tabanında Dövizden TL’ye geçiş yapan hane halkı olduğunu ve bu durumun TCMB’nin döviz rezervi biriktirmesine büyük katkı sağladığını belirten Gill, “Şu anda net dış finansman ihtiyacı büyük ölçüde azaldı” dedi.

Gill, kredi notu görünümünün durağan olarak muhakkak olduğini anımsatarak, “Bunun nedeni, ileriye dönük olarak, dezenflasyon ve tekrar dengeleme programının bir sonraki etabının uygulanmasının muhtemelen biraz daha zorlayıcı olacak olması” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’de hizmet enflasyonunun gerilediğini lakin hala manşet enflasyonun epeyce üzerinde ve birçok ülkede olduğu gibisi yapışkan kalmasının bu zorluklardan biri olabileceğini anlatan Gill, hane halkının 12 aylık ileriye dönük enflasyon beklentileri ve piyasa iştirakçilerinin beklentileri ortasındaki büyük farkın da zorlayıcı etkenlerden biri olabileceğini lisana getirerek şöyle devam etti:

Gelir siyasetine ait kararların Orta Vadeli Program kapsamında gelecek yılki enflasyon maksadıyla yakından koordine edilip edilmeyeceğini izliyoruz. Minimum fiyat artışı geçmiş enflasyonla daha uyumlu olursa, manşet enflasyonu ne kadar süratli düşürebilecekleri konusunda soru işaretleri oluşabilir. Beklentimiz, minimum fiyatın muhtemelen enflasyon maksadı ile geçen yıl ve bu yılın sonundaki enflasyon ortasında bir ortalamada artırılması istikametinde. Bu yıl sonunda enflasyonu yaklaşık yüzde 44 olarak öngörüyoruz. Yani yüzde 44 ile gaye olan yüzde 17’nin ortalaması yaklaşık yüzde 30. Bu açıkçası çok değerli bir karar zira ömür maliyeti çok arttı. Bu yalnızca Türkiye’ye mahsus değil lakin bence Türkiye’deki baskılar Avrupa ve Doğu Avrupa’dakinden daha ağır oldu. Bu açıdan, dezenflasyonun uzun vakit alacağını düşünüyoruz.

“İlk ve muhafazakar bir faiz indirimi 2025’in birinci çeyreğinin sonunda gelebilir”

Daha evvel TCMB’nin siyaset faizinde Kasım’da indirime başlayacaklarını öngördüklerini tabir eden Gill, Eylül’deki enflasyon sayılarından sonra bu öngörülerini güncellediklerini bildirdi.

Gill, birinci faiz indiriminin 2025’in birinci çeyreğinin sonunda olabileceğini lisana getirerek, “2025 yıl sonu enflasyonunu hala yüzde 22-23 civarında öngördüğümüz göz önüne alındığında, muhtemelen faizde düşüşün 2025’in birinci çeyreğinin sonuna yanlışsız olacağını düşünüyoruz. TCMB epeyce muhafazakar bir faiz indirimiyle ilerleyecektir. Siyaset faizi, bizim görüşümüze nazaran, hâlâ ileri dönük enflasyon beklentilerinin epey üzerinde olacak ve döviz kuru, rezerv düzeyleri ve sermaye akışlarını çok titiz izleyecekler” diye konuştu.

“Net ihracatın gelecek 2 yılda büyümeye katkı yapmasını bekliyoruz”

Türkiye iktisadının bu yıl yüzde 3,1 büyüyeceğini öngördüklerini aktaran Gill, büyümenin 2025’te yüzde 2,3’e yavaşlayacağını kaydetti.

Gill, “Nüfus artışı ve Türkiye’nin Avrupa’daki kilit ticari ortaklarında beklenen talep toparlanmasını dikkate aldığımızda, negatif büyüme çok olağan dışı olur. Fakat yüzde 2’nin altındaki bir büyüme ihtimalini de göz gerisi edemeyiz. Enflasyon düşmezse, TCMB’nin daha da sıkı bir siyaset duruşu sürdürmesi gerekir.” değerlendirmesinde bulundu.

Büyümenin tıpkı vakitte aralıktaki taban fiyat artışı ve maliye siyasetindeki değişikliklerine de bağlı olacağını belirten Gill, not artışı kararı ve ileriye dönük beklentilerini şu halde özetledi:

“Sonuç olarak, bu yıl Türkiye’nin notunu iki kere yükselttik. Bu tek bir yıl için epeyce yüksek bir not artışı. Kabul etmek gerekir ki Türkiye kadar çeşitli, açık ve dirençli bir orta gelirli iktisat için epeyce düşük bir nottan başladık lakin bu yıl iki kademe not artışı düzgün haber.

Diğer yandan, bizim görüşümüze nazaran, enflasyonu tek haneli düzeylere düşürmek en az üç ile beş yıl daha gerektirecek. Rastgele bir hükümetin bu kadar uzun bir mühlet boyunca sıkı para ve maliye siyasetini sürdürmesi ve desteklemesi sıkıntı olabilir. Türkiye bir demokrasi ülkesi ve hükümet, programın hane halkı itimadı ve iktisat üzerindeki tesirine karşı hassas olacak. Bu yüzden hükümetin bunu gelecek birkaç yıl boyunca nasıl yönetebileceği konusunda bir belirsizlik var. Birçok yabancı yatırımcıda tıpkı soru işaretleri olduğunu düşünüyorum.

Türkiye, hizmet ihracatının sahiden düzgün durumda olduğu açık bir iktisat. Net ihracatın önümüzdeki iki yıl boyunca büyümeye katkıda bulunacağını düşünüyoruz. Muhtemelen daha zayıf olacak olan hane halkı harcamaları olacak lakin bu bir kaza değil. Bu planın bir modülü zira bu, hükümetin enflasyonu düşüreceği yollardan biri.”

Gill, ayrıyeten, ABD’deki seçimlere ait sürecin piyasalara yansıdığını ve Türkiye dahil birçok gelişmekte olan iktisada sermaye girişlerini etkileyeceğini kelamlarına ekledi.

S&P, daha evvel Mayıs ayında Türkiye’nin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, kredi notu görünümünü “pozitif” olarak korumuştu.