İstanbul Sanayi Odası (İSO) yılın son Meclis toplantısında konuşan İSO Lideri Erdal Bahçıvan, “Kredi faizlerinde gelinen düzeyler endüstrici için zorlayıcı olsa da özel bankaların adeta piyasadan çekildiği bir devrin akabinde kredi…
İstanbul Sanayi Odası (İSO) İdare Şurası Lideri Erdal Bahçıvan, 2023 yılının son İSO Meclis toplantısında gündemi kıymetlendirdi ve gelecek maksatları hakkında açıklamalar yaptı. 2024 yılında birinci yarıda mevcut yavaşlama eğilimi devam etse de yılın ikinci yarısında toparlanmanın başlayabileceğini söyleyen Erdal Bahçıvan, “Yılın birinci yarısında güçlü şartların bizi bekleyeceği açık olsa da 2024’ün ikinci yarısından itibaren daha sağlıklı bir tablonun ortaya çıkabileceğini görüyoruz” dedi.
Kredi faizlerinde gelinen düzeyler endüstrici için zorlayıcı olsa da özel bankaların adeta piyasadan çekildiği bir periyodun akabinde kredi ulaşılabilirliğinde izafî düzgünleşme izlendiğini lisana getiren Bahçıcan, “Yılın birinci yarısında kuvvetli şartların bizi bekleyeceği açık olsa da 2024’ün ikinci yarısından itibaren daha sağlıklı bir tablonun şekilleneceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
“Enflasyon karşısında mutlak zafer şimdi ilan edilmedi”
Her devrin kendine has özellikleri olduğunu kaydeden Erdal Bahçıvan, “Bu devrin en önemli özelliği sürat. Sürat çağında yıllar ve günler eskisinden çok çabuk geçiyor. Yeni yıl, yeni umutlar ve beklentiler demek. Geride bırakacağımız yılın muhasebesini yaparken öncelikli dileğimiz; en azından, geride kalan yıldan daha yeterli bir yıl olması temennisiyle 2024 yılının dünyaya, ülkemize barış ve rahmet, hepimize sıhhat, huzur ve memnunluk getirmesidir. Dünya iktisadında 2023 yılı, 2022’de yaşanan şokların devam eden olumsuz tesirlerini miras aldı. Gelinen noktada global ekonomik ortam, tabandan dönüş sinyallerine karşın, hala ülkemiz iktisadı için takviye veren olmaktan uzak. Bunun ana sebeplerinden biri yüksek faiz ortamı. Son bilgilere baktığımızda, güç şokunun büyük oranda atlatılmasıyla enflasyon geri çekilirken büyük merkez bankaları da faiz artırımlarını çabucak hemen sonlandırmış durumda. Yeniden de dünya enflasyon karşısında mutlak zafer ilan edebilmiş değil. Faizler muhtemelen 2024’ün ilerleyen periyotlarına kadar yüksek kalacak.” tabirlerini kullandı.
“2024’te iki farklı periyot bizi bekliyor”
Bu şartlar altında, büyümede zayıflığın gelecek yılda da sürmesinin beklendiğine vurgu yapan Erdal Bahçıvan, yılın birinci ve ikinci yarısının birbirinden epey farklı olmasının mümkün olduğuna dikkat çekti. Birinci yarıda mevcut yavaşlama eğilimi devam etse de yılın ikinci yarısı prestijiyle faiz indirimlerinin de gündeme alınmasıyla birlikte toparlanmanın başlayabileceğini söyleyen Erdal Bahçıvan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yılın birinci yarısında kuvvetli şartların bizi bekleyeceği açık olsa da 2024’ün ikinci yarısından itibaren daha sağlıklı bir tablonun şekilleneceğini düşünüyoruz. Türkiye’nin 2023’üne bakıldığında iktisat siyasetlerinde evvelki iki yıldan miras kalan bir tablo ile yıla başlandı. Sürdürülebilirliğine dair birçok soru işareti barındıran iktisat siyaseti çerçevesine, bir de 2023’ün başında yakalandığımız zelzele felaketinin iktisadi maliyeti ve seçim belirsizlikleri eklendi. Yıl ortalarına geldiğimizde, artık esaslı bir değişim muhtaçlığının kendisini dayattığı gerçeği genel kabul görmüş durumdaydı. Mayıs ayındaki seçimlerden sonra ‘rasyonele dönüş’ sloganıyla vazifeye başlayan yeni iktisat idaresi ise büyümede nicelik kadar niteliği de ön plana çıkaran ve enflasyon başta olmak üzere temel kırılganlıklarımızı en aza indirmeyi gözeten bir yol haritası ortaya koydu. Para siyaseti yüksek enflasyonla çaba doğrultusunda tekrar kurgulandı. Kredi siyasetinde ihracat ve yatırımı önceliklendiren, ‘selektif’ bir yaklaşım hayata geçirildi.”
“Ara gayeler olarak görüyoruz”
Kırılganlıkların azaldığı, büyümenin daha istikrarlı bir bileşime kavuştuğu bir modelin uzun vadede sağlayacağı kazanımların azımsanmaması gerektiğinin altını çizen Erdal Bahçıvan, “Yeni iktisat idaresinin ortaya koyduğu amaçları bir son nokta değil, tersine orta amaçlar olarak görüyoruz. Programda ortaya konan makro amaçları yapısal ıslahatların izlemesi gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü gelinen noktada üretimde yapısal dönüşüm artık ertelenebilir ya da tali bir gündem olmaktan çıkmış, kaçınılmaz bir mecburilik haline gelmiş durumda. Türkiye olarak, endüstrimizin ölçek probleminden iş gücü vasfına kadar tamamlamamız gereken önemli eksiklerimiz var. Bu tabloda, iktisadın paydaşları olarak dezenflasyon ve ekonomik dengelenme doğrultusunda yaşadığımız geçiş sürecine katkı sağlarken, birebir vakitte üretimde verimlilik ve teknoloji açığımızı kapatacak kapsamlı bir ıslahat sürecine de odaklanmamız gerekiyor. Çünkü üretimde katma kıymet ve teknoloji odaklı bir dönüşüm, maliye ve para siyasetinin çok ötesine geçerek, eğitim, altyapı, işgücü piyasası, teşvik sistemi gibisi pek çok alanda bütüncül bir stratejik planlama gerektiriyor. Bu açıdan baktığımızda, Orta Vadeli Program’da ortaya konulan hukuk başta olmak üzere yapısal dönüşüm vizyonunun kağıt üstünde kalmaması çok değerli. Ülkemizde yalnızca makro ekonomik istikrarları değil, mlesef bir müddettir hayli yara almış olan yatırım iklimini de onarmamız gerekiyor. Portföy yatırımlarında birkaç haftadır memnuniyetle izlediğimiz toparlanma emarelerinin direkt yabancı yatırımlarda da başlaması bu noktada öncelikli amaçlarımızdan biri olmalı” sözlerini kullandı.