18 soruda Almanya’da çifte vatandaşlığı mümkün kılan yasa

1-Almanya, neden Vatandaşlık Yasası’nda değişiklik yaptı?

Yasa, Almanya’da yaşayan yabancıların Alman vatandaşı olmalarını kolaylaştırmayı amaçlıyor. Yaşlanan nüfusu yani demografik yapısından ötürü göçe ihtiyaç duyan Almanya, bir taraftan yetenekli ve yetişmiş iş gücünün ülkede kalmasını, öteki taraftan nitelikli iş gücü rekabetinde ABD ve Kanada gibisi ülkelerle ortayı kapatmak istiyor. Bu nedenle Almanya’ya gelmeyi düşünen yabancılara perspektifler sunmak ve uzun mühletten beri ülkede yaşayan yabancıları teşvik ederek entegrasyonu kolaylaştırmak istiyor.

Almanya’da nüfusun yüzde 14’üne karşılık gelen yaklaşık 12 milyon kişi, Alman pasaportuna sahip değil. Bunların 5,3 milyonu en az 10 yıldan beri Almanya’da yaşıyor.

2. Alman vatandaşlığına geçmek için bekleme müddeti ne kadar?

Yeni maddeyle Alman vatandaşlığına geçmeye ait müddet de kısalıyor. Bundan sonra Alman vatandaşlığına geçmek için gerekli yasal ikamet mühleti, 8 yıldan 5 yıla indiriliyor.

Alman vatandaşlığına geçmek isteyen kişinin ülkedeki ömür kaidelerine ahenk sağlama konusunda okul ya da mesleksel muvaffakiyetinin bulunması, istekli çalışmalar yapması ya da lisan öğrenmek için özel efor sarf etmesi gibisi durumlarda da bu mühlet 3 yıla kadar düşebiliyor.

3- Alman vatandaşlığına geçenler, evvelki vatandaşlıktan ayrılmak zorunda mı?

Hayır. Yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle Alman vatandaşlığına geçmek isteyenler, kendi ülkelerinin vatandaşlığından vazgeçmek zorunda kalmayacak. Almanya’da yaşayan Türk vatandaşları, Türk vatandaşlığından ayrılmadan Alman vatandaşlığına da sahip olabilecek.

4- Almanya’da doğan çocuklar, Alman vatandaşı olacak mı?

Ülkede doğan çocuklar, ebeveynleri Alman vatandaşı olmasa dahi onlardan en az birinin en az 5 yıl yasal olarak ülkede ikamet etmesi halinde Alman vatandaşlığı alabilecek. Prensip olarak ülkede doğan çocuklar, hem Alman vatandaşlığına hem de ebeveynlerinin vatandaşlığına kalıcı sahip olabilecek.

Daha evvel yürürlükte olan ve bireyleri 23 yaşına kadar ebeveynlerinin vatandaşlığı ile Alman vatandaşlığı ortasında seçim yapmaya zorlayan “opsiyon modeli” de yürürlükten büsbütün kalktı.

5- Vatandaşlık müracaatının nereye yapılması gerekiyor?

Almanya’daki federal devlet yapısı nedeniyle vatandaşlık mevzularıyla eyaletler ilgileniyor. Vatandaşlık müracaatlarının bu eyaletlerin ya da lokal idarelerin ilgili dairelerine yapılması gerekiyor. Kimi eyaletlerde müracaatlar, internet üzerinden de yapılabilecek. Bu bahiste eyaletlerde ve mahallî idarelerde fliyet gösteren sivil toplum kuruşlarından ya da ilgili resmi dairelerin internet sayfalarından bilgi alınabilecek.

6- Vatandaşlığa geçişte Almanca lisan bilgisi isteniyor mu?

Alman vatandaşlığına geçmek için B1 düzeyinde Almanca lisan bilgisi isteniyor.

Almanya’da bir okulu muvaffakiyetle bitirdiğine ait sertifika B1 düzeyini kapsıyor. Bu sertifikaya sahip olmayanların lisan imtihanına girmeleri gerekiyor.

Ancak bir istisna olarak, İşgücü Mutabakatı kapsamında 30 Haziran 1974’e kadar Federal Almanya Cumhuriyeti’ne (Batı Almanya) ve kontratlı emekçi olarak 13 Haziran 1990’a kadar eski Almanya Demokratik Cumhuriyeti’ne (Doğu Almanya) gelen personeller için vatandaşlığa girişte yazılı imtihan olmayacak. Bu kapsama giren bireylerin, kelamlı Almanca irtibata geçebilmesi kâfi olacak.

7- Vatandaşlık testi nedir?

Alman vatandaşlığına kabul edilmenin bir ön şartı da adayların “vatandaşlık testini” muvaffakiyetle geçmesi. Bu test, 2008’de yürürlüğe girdi.

Test, Almanya’nın tarihi, hukuksal ve toplumsal yapısını, ikamet edilen eyaletle ilgili soruları içeriyor. Test, toplam 310 sorudan oluşuyor. İmtihanda da 33 soru soruluyor.

Almanya İçişleri Bakanlığı, ülkede artan antisemitizmden dolayı vatandaşlık testinde soru listesinin genişletildiğini, listeye antisemitizm, İsrail devletinin var olma hakkı ve Almanya’daki Yahudi hayatına ait soruların da dahil edildiğini açıkladı.

17 soruya yanlışsız karşılık verildiğinde test muvaffakiyetle geçilmiş oluyor. Almanya’da okul diplomasına sahip olanların teste girmeleri gerekmiyor. Teste girme fiyatı, artık 25 avro olarak muhakkak oldu.

8- Alman vatandaşlığına geçmek için başka şartlar nelerdir?

Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlerin, özgürlükçü toplumun kıymetlerinin yanı sıra nasyonal sosyalist rejiminin hukuksuzluğu (Nazi dönemi) ve onun sonuçlarıyla (Yahudi soykırımı) ilgili Almanya’nın özel tarihi sorumluluğunun bulunduğunu kabul etmeleri gerekiyor.

Bu sorumluluk, Musevilerin hayatının korunmasını da içeriyor. Bu bedelleri paylaşmayan, Alman vatandaşlığına geçemeyecek.

Yahudi düşmanı, ırkçı, yabancı düşmanı ya da diğer insanlık dışı aksiyonlarda bulunanlar ile kadın-erkek eşitliğini kabul etmeyenler, Alman vatandaşlığına alınmayacak.

9- Alman vatandaşlığına geçmek isteyen aday, toplumsal yardım alabilir mi?

Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlerin prensip olarak toplumsal yardım almadan kendisinin ve ailesinin geçimini sağlaması gerekiyor. Burada geçimini sağlamak için mümkün olan her şeyi yapmış lakin tekrar de toplumsal yardım almak zorunda kalanlar gibisi kimi istisnalar bulunuyor.

10- Alman vatandaşlığına geçmek için ne kadar fiyat ödenmesi lazım?

Vatandaşlığa müracaat fiyatı her bir kişi için 255 euro. Alman vatandaşı olmaları isteniyorsa ayrıyeten her çocuk için 51 euro daha ödenmesi gerekiyor.

11- Hak edilen Alman vatandaşlığı daha sonra iptal edilebilir mi?

Evet, Vatandaşlık Maddesi’nin 35. maddesi’ne nazaran vatandaşlık, hileli ile yanlış beyan, tehdit ya da rüşvet yoluyla yahut vatandaşlığa kabul için gerekli bilgilerin taammüden yanlış ya da eksik verilmesi yoluyla kazanılması halinde 10 yılda iptal edilebilir.

Almanya’daki demokratik temel tertibe bağlılık konusundaki yanlış beyanlar da iptal nedeni sayılabilecek.

12 – Daha evvel Alman vatandaşlığı alan Türklerin ne yapması gerekiyor?

Türk vatandaşlığını tekrar kazanmak isteyenler, “konsolosluk.gov.tr” adresinden “Yeniden Türk Vatandaşlığını Kazanma Başvurusu” kısmından ön müracaat yaparak randevu alacak.

Randevu alınmasının akabinde fiziki dokümanlar, Başkonsolosluluğa teslim edilecek. Süreç, vatandaşlığa giriş dokümanının ve T.C. kimlik kartının alınmasıyla tamamlanacak.

13- Mavi Kart sahibi bireyler, Türk vatandaşı olmak istediğinde gerekli dokümanlar ve süreç masrafı nedir?

Başvuru formu (Vat-5), vatandaşlık hizmet bedelinin başkonsolosluk veznesine ödendiğini gösterir makbuz, uygar hali gösteren doküman, Türk vatandaşlığından çıktıktan sonra kimlik bilgilerinde değişiklik olması halinde bu değişikliği gösteren (adı, soyadı ve doğum tarihi) evrakın nüfus kayıtlarına işlenebilmesi için Türk mahkemelerinden tanıma tenfiz yapılması gerekiyor.

Hangi ülke vatandaşı olunduğunu gösteren pasaport, kimlik kartı ya da vatansızlık durumunda vatansız olduğunu gösteren doküman, Türk vatandaşlığının kaybından sonra uygar halde meydana gelen değişikliği gösteren Türkçe çevirili ve onaylı evrakların (evlenme, boşanma ve eş vefat belgesi) bulunması gerekiyor.

2024 yılı için vatandaşlık hizmet bedeli 280 Türk lirasının günlük kurdaki euro karşılığı olup dış temsilciliklerdeki ya da kent valiliklerinin veznelerine yatırılacak.

Başvuru için istenen dokümanlardan yabancı dildekilerin Türkçe çevirili ve onaylı olması gerekiyor.

Yeniden Türk vatandaşlığı kazanmak için yurt içinde ikamet edilen kent valiliğine bağlı kent nüfus ve vatandaşlık müdürlüğüne ve yurt dışında ise bağlı bulunulan dış temsilciliklere müract edilebilir.

14- Tekrar Türk vatandaşlığını kazanma müractı e-Devlet üzerinden yapabilir mi?

Bu müracaat e-Devlet üzerinden yapılamaz. Ön müracaat müractı “https://www.konsolosluk.gov.tr” adresi üzerinden on-line yapabilecek, yalnızca müracaat süreci, e-Devlet üzerinden takip edilebilecek.

Yeniden Türk vatandaşlığını almak isteyenler, Dışişleri Bakanlığının hususa ait hazırladığı kitapçıktan daha fazla ayrıntılı bilgi edinebilecek.

15- Alman vatandaşı çift, Türk vatandaşlığını aldığı takdirde 18 yaşından küçük çocukları da zarurî olarak Türk vatandaşlığına alınacaklar mı yoksa çocukların yalnızca Alman vatandaşı kalmaları ne kadar mümkün ?

Anne ve baba birlikte tekrar Türk vatandaşlığını kazanmak istiyor ise 18 yaş altı çocuklarının da süreç görmesi temeldir lakin anne ve baba, çocukları Türk vatandaşlığına girmeden yalnızca kendileri için Türk vatandaşlığı müracaatında bulunabilir.

16- Türk vatandaşlığından çıkan biri, tekrar Türk vatandaşı olursa askerlik yapar mı?

7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 43. hususunun ikinci fıkrası yeterince çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybettikten sonra tekrar Türk vatandaşlığını kazananların askerlik süreçleri, evvelki askerlik safahatları dikkate alınarak yürütülmektedir.

Dolayısıyla askerlik yapmadan Türk vatandaşlığından çıktıktan sonra yine Türk vatandaşlığına giren kişinin, askerlik hizmetini yerine getirmesi gerekiyor.